Studije i članci, Nikolaj Afanasjev

U ovoj knjizi, Starac Emilijan tumači žitije Svetog Nila Kalabrijskog i kroz tumačenje žitija pruža životvorne pouke monasima, kojima je knjiga i namenjena.

Žitije prepodobnog Nila Kalabrijskog, nazvanog Novi, najverovatnije je napisao jedan od njemu bliskih učenika. I pored toga, biograf nam ne daje podatke o godini rođenja ni upokojenja Prepodobnoga, niti druge konkretne datume. Na osnovu mermerne ploče, koju je iguman manastira Kriptoferi, Nikolaj, ugradio u kapelu posvećenu ktitorima, zaključujemo da se prepodobni upokojio 1004. godine. Prepodobni je, dakle, živeo između 10. i 11. veka. Prema drugoj glavi njegovog Žitija, rodio se u Risijanu Kalabrijskom, gradu koji je Presveta Bogorodica osobito štitila. Bio je dar Božiji roditeljima, koji su ga zauzvrat sa radošću prineli da služi u hramu Presvete Bogorodice. Naš Svetitelj naziva se Novi u odnosu na prepodobnoga Nila iz 5. veka, ali drevan je jer postoje mnogi noviji svetitelji, čak i ovde, u Svetoj Gori. Svetitelj je živeo prirodno i jednostavno, kao i svi drugi ljudi, ali je istovremeno imao i sposobnost da sluša glas Božiji. U liku njegovom vidimo čoveka koji želi da živi podvižnički život.


Na prvoj stranici knjige izdvojili smo jednu misao: „Monah je najjači čovek na celom svetu. Sve može da učini pomerivši samo prst. I demoni ga se plaše i Svetitelji mu služe; sve je u njegovim rukama. Ali može da postane i jedno nemoćno, anemično stvorenje. Šteta je da budemo takvi!“

1. Prvi tom obuhvata dve grupe tekstova: jednu sačinjavaju najstariji sačuvani poreci, odnosno ustavi svetih liturgija grčkog i slovenskog govornog područja od VIII do XVI stoleća (njih 20 na broju).

2. Drugi tom sadrži Liturgiju Sv. Apostola Jakova Brata Gospodnjeg po telu, Prvog Episkopa Jerusalimskog, koja se u Pravoslavnoj Crkvi služi do danas neprekidno. Dalje u knjizi su Liturgija Sv. Vasilija i Liturgija Sv. Zlatousta iz najstarijeg sačuvanog slovenskog Služebnika, poznatog rusko-slovenskog Služebnika Varlaama Hutinskog, s kraja 12. vek.

3. Na početku trećeg toma se nalazi prevod Liturgije Sv. Apostola Marka, drevne Liturgije Apostolske Aleksandrijske Crkve, onako kako je ona došla do nas.

4. U četvrtom tomu iznose se istine i tajne i praksa Sveštenosluženja i Pričešća ove najveće nebozemne Bogočovečanske Tajne Hristove – Božanske Evharistije – Liturgije

Autor: Arhimandrit Emilijan
Štampa: mek povez, format B8
Strana: 277